Đúng một năm kể từ bài gần nhất vào tháng 4 năm 2023 tôi mới lại ngồi viết gì đó cho trang WriteMyLife của mình. Tôi vừa trải qua 8 tháng thực chiến với một người anh, người thầy – một con người đặc biệt. Tôi đã học được nhiều điều, trải qua nhiều cung bậc cảm xúc trong suốt thời gian làm việc cùng anh. Bài viết về ngôi sao 6 cánh trong vận hành CNTT dưới đây là một trong những bài học đầu tiên anh dạy tôi. Dành một buổi tối cuối tuần wording lại để ghi nhớ, để chia sẻ và lưu lại quảng thời gian đáng nhớ trên con đường tôi đi…
Phải nói thêm rằng, hàng ngày, ngoài việc đi dạy học thì công việc chính của tôi là phát triển và vận hành những hệ thống thông tin của Group nơi tôi đang làm việc. Công việc này yêu cầu tính ổn định rất cao và cũng thường xuyên phải ra những quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến tiến trình kinh doanh, vận hành… của doanh nghiệp. Chính vì thế, bài học đầu tiên anh dạy cho tôi sau khi đã “cởi truồng” hiện trạng của hệ thống hiện tại chính là 6 tiêu chí để xây dựng và vận hành hệ thống CNTT mà anh gọi là ngôi sao 6 cánh
- Năng lượng và cảm hứng
Đây là điều tôi thấy đặc biệt và lạ nhất! Sản phẩm mình đang làm liệu có đem lại năng lượng tích cực cho những người dùng trực tiếp và những người liên quan hay không? Liệu có thể là một niềm tự hào để mang ra thị trường một cách nhanh chóng? Trước đây, tôi thường có tư duy là CNTT chạy theo và đáp ứng nhu cầu của các bên nhưng anh đã làm tôi hiểu ra rằng, CNTT nên là kẻ dẫn đường và tạo cảm hứng cho những đơn vị khác hoàn thành tốt công việc của mình. Đây không chỉ là một tiêu chí trong công việc mà chính là điều tôi cảm nhận được rất rõ khi làm việc với anh. Anh luôn truyền cảm hứng và năng lượng cho người đối diện cho dù là lần gặp đầu tiên – một ông già tóc bạc, code không ngừng ngay cả khi đang nhậu…
- Khả năng mở rộng
Tính khả mở của hệ thống là điều quan trọng. Không ai có thể tự làm tất cả mọi thứ và cũng không nên như vậy. Do đó, hệ thống của em phải sẵn sàng tích hợp, kết nối với những hệ thống khác để có thể mở rộng một cách dễ dàng. Chỉ như thế, hệ thống CNTT của em mới có thể đáp ứng nhanh chóng nhu cầu của kinh doanh. Cơ hội đến và đi đều rất nhanh nên hệ thống CNTT cần bắt nhịp rất nhanh với thị trường để hứng được những con sóng. Và trong 8 tháng, hệ thống đang vận hành của tôi liên tục tích hợp với 4 – 5 hệ thống khác để phục vụ cho các dự án triển khai mới. Đến đây tôi cũng thấy tự tin một chút vì ít nhất hệ thống mình đang xây dựng cũng đáp ứng được 1 tiêu chí.
- Khả năng nâng cấp
Tính khả mở là theo chiều ngang còn khả năng nâng cấp là theo chiều sâu. Anh thường nói về một hệ thống có khả năng nâng cấp vô hạn nhưng cũng có thể thu gọn lại ngay lập tức để tối ưu chi phí. Đó là những campaigns khuyến mại với hàng triệu lượt truy cập trong một vài tiếng hay những chương trình bán vé online, cháy vé trong vài chục phút… Tiêu chí này gắn liền với thiết kế hệ thống ban đầu và khả năng đáp ứng của hạ tầng. Anh cũng giới thiệu cho tôi những chuyên gia hàng đầu về hạ tầng, DevOps để hỗ trợ tôi xây dựng hệ thống.
- Tính thông minh
Hệ thống CNTT phải cho người dùng biết được chuyển gì đang diễn ra với Business? (Ai vào, ai ra, ai bỏ đi, ai quay lại…). Anh còn chỉ cho tôi khái niệm RFM – một mô hình phân tích khách hàng trong lĩnh vực tiếp thị và quản lý quan hệ khách hàng – những điều mà trước đây tôi gần như không quan tâm. Anh cũng hiện thực hóa tính thông minh của hệ thống bằng cách triển khai dự án BI phục vụ cho các đơn vị kinh doanh trong Group.
- Tính an toàn
Đây là tiêu chí quan trọng nhưng thường ít được chú ý đến khi mới triển khai hệ thống. Thực ra không phải do không ý thức được tính quan trọng của nó mà một phần cũng vì nó tốn kém. Chi phí cho bảo mật có thể chiếm tới 20% tổng đầu tư – một con số không nhỏ. Nhưng ở một mức độ nào đó, ta vẫn phải đầu tư cho nó. Đầu tư ngay từ khi thiết kế cấu trúc hệ thống, thiết kế CSDL… và không chỉ làm một lần mà cần làm định kỳ và bài bản, tùy theo quy mô của Business. Giai đoạn này CP vừa ra Nghị định 13 về bảo vệ dữ liệu cá nhân – một hành lang pháp lý rất rõ ràng để các doanh nghiệp chú trọng hơn về bảo mật thông tin người dùng. Tôi được anh networking và hỗ trợ làm việc với những đối tác bảo mật rất chuyên nghiệp!
- Chi phí hợp lý
Tiêu chí cuối cùng nhưng lại là tiêu chí mang tính quyết định – Chi phí. Trước khi quyết định làm một hệ thống dù đơn giản hay phức tạp thì luôn cần đặt ra các câu hỏi: Có nên làm không? Có đủ tiền để làm không? Có phương án nào thay thế không? Cụm từ Over-Engineering được nhắc lại nhiều lần và nên tránh để tiết kiệm chi phí và công vận hành do quá lạm dụng công nghệ. Hãy tận dụng tối đa năng lực của nhưng công nghệ, công cụ sẵn có để giảm thiểu các công nghệ sử dụng.
Ngôi sao 6 cánh này có thể chưa bao phủ hết các vấn đề triển khai và vận hành hệ thống CNTT nhưng tôi thấy nó là một bộ khung vững chắc giúp tôi có cơ sở để đánh giá và ra quyết định. 8 tháng làm việc với anh, tôi tăng 5 kg, đau dạ dày 2 lần và chỉ ngủ 3 – 4 tiếng / đêm nhưng đổi lại, anh đã truyền cho tôi năng lượng, sự tự tin và lòng nhiệt huyết. Tôi cảm ơn anh và luôn thầm cảm ơn những người đã cho tôi cơ hội được làm việc với anh!
Hà Nội, ngày 6 tháng 4 năm 2024.
